Een tijdje geleden behandelden we in deze column Tiny Epic Dinosaurs en gaf ik daarbij aan dat de vroegere Tiny Epic spellen gestroomlijnder waren qua spelonderdelen en regels. Het voorbeeld dat ik daarbij aanhaalde, was Tiny Epic Galaxies. Het leek me daarom leuk om deze ook eens te behandelen om het verschil duidelijk te maken.
In Tiny Epic Galaxies leg je contacten met planeten voor de vaardigheden van de bevolking, gebruik je hun natuurlijke grondstoffen of lijf je ze zelfs permanent in jouw rijk. Daarnaast verbeter je jouw rijk voor meer opties en bouw je nieuwe ruimteschepen om meer reizen naar planeten te kunnen maken. Jouw concurrenten proberen echter hetzelfde te bereiken en vaak ook bij dezelfde planeten. Je moet ze dus goed in gaten houden en zelfs af en toe even bij hen 'afkijken'. Klinkt complex? Dat valt reuze mee, want dit alles gebeurt in de vorm van een relatief eenvoudig dobbelspel.

In dit spel krijgt elke speler een speelmat met zijn eigen sterrenstelsel er op. Op deze mat hou je bij hoeveel 'grondstoffen' je verzameld hebt (energie en cultuur) en je houdt het niveau van jouw rijk bij (en daarbij ook hoeveel dobbelstenen je mag gooien, hoeveel schepen je tot jouw beschikking hebt en hoeveel punten je verdient hebt).

Elke ronde gooi je het aantal dobbelstenen dat jouw rijk tot zijn beschikking heeft en deze dobbelstenen zet je één voor één in om de actie uit te voeren die op de geworpen zijde van die dobbelsteen afgebeeld staat. Je mag elke beurt gratis eenmaal een willekeurig aantal dobbelstenen opnieuw gooien. Als je hierna nogmaals opnieuw wilt gooien, dan kost dat één energie per keer. Je kunt ook elke beurt eenmalig twee dobbelstenen inzetten om een derde dobbelsteen op een kant naar keuze te leggen. Ook in de beurten van de andere spelers kun je acties uitvoeren. Je kunt elke keer dat een tegenstander een dobbelsteen gebruikt deze actie volgen door een cultuurpunt te betalen.
Eén van de belangrijkste acties op de dobbelstenen is 'Move a ship'. Hiermee kun je jouw schepen van jouw sterrenstelsel of een planeet naar een andere planeet verplaatsen. Als je jouw schip verplaatst naar het oppervlak van de planeet, dan mag je de actie van de planeet eenmalig uitvoeren. Hiermee kun je bijvoorbeeld meer grondstoffen verkrijgen, schepen verplaatsen, etc. Als je jouw schip in de baan om de planeet legt, dan kun je deze planeet ter zijner tijd koloniseren en daarmee de actiemogelijkheid permanent aan jouw rijk toevoegen.

Elk planeet toont een grondstofsymbool (Energy of Culture). Als je een dobbelsteen met een Energy symbool activeert, dan krijg je een energie voor elk schip dat op, of in een baan om, een planeet staat met het Energy symbool. Hetzelfde geldt voor het activeren van Culture symbool, maar dan kijk je naar schepen bij planeten met Culture symbolen.
Elke planeet heeft ook een symbool bij de baan om de planeet staan (Diplomacy of Economy). Als je een dobbelsteen met één van deze symbolen gebruikt, dan kun je een schip een stapje vooruit zetten op een baan met hetzelfde symbool. Bereik je daarbij het einde van de baan? Dan voeg je de planeet permanent toe aan jouw rijk. Dit zorgt ervoor dat je de actiemogelijkheid op de planeet vaker kan activeren en geeft je de punten die de planeet waard is.

De laatste actiemogelijkheid is 'Utilize a colony'. Deze actie staat je toe om jouw rijk te verbeteren door energie of cultuur te betalen. Hoe verder je komt, hoe meer dobbelstenen je mag gooien in jouw beurt, hoe meer schepen je tot jouw beschikking hebt en hoe meer punten jouw rijk waard is. Elke volgende stap omhoog is echter duurder dan de vorige stap. Met de 'Utilize a colony' actie kun je in plaats daarvan ook de actiemogelijkheid van één van jouw eerder gekoloniseerde planeten activeren. Deze planeten liggen overzichtelijk op een rij onder jouw speelmat.
Zodra een speler in totaal 21 of meer punten verzameld heeft op zijn planeten en voor zijn rijk, dan wordt de ronde nog uitgespeeld. Daarna tonen de spelers de geheime opdracht die ze ontvangen hebben aan het begin van het spel en scoren ze deze bonuspunten als ze de opdracht voltooid hebben. De speler met de meeste punten, wordt de nieuwe leider van dit kleine, maar epische universum.
| Martha: Na de wat teleurstellende ervaring van Tiny Epic Dinosaurs, stond ik niet echt te springen om nog een spel uit de Tiny Epic reeks te spelen. Na wat overtuigende woorden van Matthias, zijn we toch gaan zitten voor een potje. Dit spel werkt prima en er zijn een paar slimme dingen gedaan om je een boel mogelijkheden te geven met weinig onderdelen (zonder alles tot miniscule formaten te reduceren). Het spel neemt je echt mee op ruimtereis om planeten te ontdekken en te gebruiken en je moet je rijk uitbreiden om mee te kunnen met de vooruitgang. Ik heb me prima vermaakt, maar voor mij is dit spel het net niet. Aan de ene kant is het een dobbelspel, waarbij de probeert je gegooide dobbelstenen slim in te zetten. Aan de andere kant ben je bezig om te proberen over meerdere beurten planeten te koloniseren en je rijk te verbeteren. Het eerste is heel tactisch en aan geluk onderhevig, het tweede suggereert dat je kunt plannen en slimme keuzes kunt maken voor de toekomst. Ik miste manieren om ongelukkige worpen te compenseren, waardoor het maken van plannen wat onzinnig voelde, er was niet echt een manier om ervoor te zorgen dat je het voor elkaar kon krijgen, als je gewoon niet de juiste symbolen gooide. In dobbelspellen waardeer ik het meer wanneer mijn keuzes gaan over het maximaliseren van het resultaat van mijn worp(en) in mijn beurt. Dit is extreem het geval bij bijvoorbeeld Regenwormen, maar ook spelletjes als Geven en Nemen en King of Tokyo voldoen hieraan wat mijn betreft. Je bent wel een beetje aan het plannen, maar je moet vooral het beste maken van jouw worp(en), eventueel met behulp van je kaarten. Het vergroten van mijn rijk en daarmee mijn mogelijkheden vind ik over het algemeen ook erg leuk, maar ik heb dan graag wat meer controle over welke richting die ontwikkeling heeft. In bijvoorbeeld Race for the Galaxy of Deus gebruik je kaarten om je rijk uit te breiden, maar je hebt veel mogelijkheden om nieuwe kaarten te krijgen en op zoek te gaan naar de kaarten die je nodig hebt voor je strategie. Ook kun je een kaart eigenlijk altijd wel gebruiken omdat je kosten in kaarten moet betalen. Tiny Epic Galaxies valt tussen wal en schip door dit te combineren. Door hoe het dobbelen werkt, heb ik voor mijn gevoel te weinig invloed op het verkrijgen van planeten (en dus extra mogelijkheden) en aan de andere kant vond ik die extra mogelijkheden niet genoeg helpen om meer invloed op mijn dobbelworpen te hebben. Dit gaf me het gevoel twee losse spellen tegelijk te spelen, wat ik jammer vond. |
| Matthias Zoals ik al in mijn intro schreef, is Tiny Epic Galaxies voor mij een spel dat veel meer voldoet aan het originele Tiny Epic concept. Een minimum aan componenten dat op slimme manieren gebruikt wordt, korte regels en een beperkte speelduur waarin je toch het gevoel hebt dat je meer gedaan hebt dan in andere kleine spellen van dezelfde speelduur. Eén van de slimmigheidjes in de regels is bijvoorbeeld hoeveel keuzemomenten er zitten in het verplaatsen van één ruimteschip. Je maakt daarbij eerst een keuze welk schip je stuurt (en dus welke planeet je vrij maakt voor jouw andere schepen), naar welke van de beschikbare planeten je het gekozen schip stuurt, daarna wat het schip op de gekozen planeet gaat doen (koloniseren of actie uitvoeren) en als laatste welke grondstoffen je er eventueel met volgende acties uit kan halen. Dit alles is het gevolg van één simpele zet. Een voorbeeld van slim gebruik in de componenten is dat een gekoloniseerde planeet onder jouw speelmat geschoven wordt en dat hierdoor in één blik duidelijk wordt welke acties je allemaal kunt uitvoeren met de 'Utilize a colony' actie. Deze acties zijn ook simpelweg dezelfde acties die je voor die tijd kon uitvoeren door naar die specifieke planeten te reizen toen ze nog in het midden lagen, dus de kolonisatie van een planeet heeft zijn actie permanent beschikbaar gemaakt voor jou en weggenomen voor de tegenstanders. Dit zorgt ervoor dat bij Tiny Epic Galaxies een spel is waarvoor geldt: 1+1=3. Dit betekent niet meteen dat je het gevoel hebt dat je een supercomplex ruimtespel hebt gespeeld in een korte tijd, maar het voelt ook zeker niet alsof je maar een simpel dobbelspelletje hebt gespeeld. Als je de nog kleinere Ultra Tiny Epic Galaxies versie speelt, dan zal iedereen helemaal verbaasd zijn over hoeveel spel in een klein doosje past. |
~ Matthias & Martha