Martha

Zoals we de laatste jaren vaker doen, ging ik niet met heel specifieke wensen naar de beurs. Ik had vooraf wel een lijstje gemaakt met een paar interessante titels die ik wilde bekijken, maar er sprong niets uit als must-have.

Het eerste spel dat we speelden, was dan ook iets wat er tof uitzag en toevallig plek had aan een demotafel: Tatsumi. In dit spel beweeg je jouw draak over het bord om ringen te verzamelen, die je vervolgens weer inlevert om bonussen te verdienen en punten te scoren. Het was een leuke ervaring en zag er mooi uit, maar het miste net dat 'je ne sais quoi' wat ervoor zorgt dat we het wilden aanschaffen. 

Tijdens het rondlopen was het ook aantrekkelijk dat we vast een blik konden werpen op de uitbreidingen die ik al via de winkel had besteld: Underwater Cities Data Era, Agent Avenu Division M en SETI Space Agencies. Het doet toch wat voor de voorpret om alvast een voorproefje te krijgen! 

Het eerste spel dat we speelden dat op m'n lijstje stond was Etherstone. Ergens was genoemd dat dit spel op Res Arcana zou lijken, waardoor ik geïnteresseerd was geraakt om dit eens te proberen. Ik weet niet of ik het eens ben met de vergelijking...

Etherstone is een kaartspel waarin je moet proberen de meeste punten te halen door kaarten te spelen en vijanden te verslaan. Het spel begint met een draft, waarbij je zeven kaarten verzamelt waarmee je het hele spel gaat spelen. Je kiest ook één van twee leiders, die je begingrondstoffen en een speciale eigenschap geeft. De leider bepaalt ook met hoeveel levenspunten je begint.

Tijdens het spel kun je je kaarten spelen door de kosten te betalen met etherstones. Deze kun je krijgen door een dobbelsteen te kiezen uit de markt. De kleur en de waarde van de dobbelsteen kunnen eigenschappen van jouw kaarten triggeren, waardoor je bonussen kunt krijgen. Een aantal van de kaarten en je leider kunnen vijanden aanvallen om zo punten en bonussen te verdienen. 

Het spel eindigt als de stapel met vijanden op is, als de puntfiches op zijn, of als iemand zeven kaarten heeft gespeeld. De ronde wordt dan nog afgemaakt en degene met de meeste punten is de winnaar.

Ondertussen hebben we Etherstone meerdere keren gespeeld (vooral met twee speler) en het bevalt zeer goed! Elke keer zijn de beschikbare kaarten weer anders en kun je een andere strategie proberen. 

Het laatste spelletje dat we op de beurs geprobeerd hebben, is Insurrection. We wilden even rustig zitten en bij deze stand (waar ze eerdere jaren Faraway en Castle Combo hadden) was een plekje vrij.

In het Insurrection kaartspel bouw je in maximaal zes ronden een zo goed mogelijke hand van kaarten. Er liggen een aantal kaarten open op tafel in de markt. Elke ronde spelen de spelers een kaart gedekt die ze willen toevoegen aan de markt om een andere kaart uit de markt op handen te nemen. De waarde van de gespeelde kaart bepaalt de beurtvolgorde. Elke ronde krijgen de spelers een extra handkaart en worden er kaarten toegevoegd aan de markt. Aan het eind van het spel wint de speler die de meeste punten scoort voor de kaarten in diens hand. 

Het verhaal is dat er een opstand op weg is naar het kasteel om de kwaadaardige koningin te verslaan. Elke ronde komt de opstand dichterbij het kasteel en als ze het kasteel bereiken wint 'goed'. 'Kwaad' kan echter ook winnen als er aan het eind van iemands beurt tien of meer symbolen zichtbaar zijn in de markt. Hierdoor kan het spel al sneller afgelopen zijn en afhankelijk van welke factie wint leveren sommige kaarten meer of minder punten op. 

Vooraf hadden we dit spel helemaal gemist, maar wat een leuk, vlot kaartspelletje! We hebben het met bijna alle verschillende aantallen spelers gespeeld (2-6) en het werkt supergoed. Met twee heb je wat meer controle, terwijl met zes de chaos compleet is, maar dat maakt niets uit voor de lol die we met dit spel hebben. 

Het laatste spel dat we op de beurs hebben gekocht is Orapa Mine. Matthias had Orapa Space gespeeld en me aangeraden het spel eens te bekijken. Er waren helaas geen tafels vrij, maar het leek ons zo leuk, dat we het meegenomen hebben.

In Orapa Mine probeer je te achterhalen waar de edelstenen liggen op het afgeschermde bordje van je tegenstander, en deze probeert hetzelfde bij jou. De edelstenen hebben verschillende kleuren en worden door de spelers op een grid gelegd. Vervolgens vragen de spelers om de beurt waar en met welke kleur een golf uit het grid komt als deze op een bepaald punt naar binnen gaat. Door de kleur en de afbuiging probeer je te achterhalen waar welke edelsteen ligt. De winnaar is de eerste speler die het goed heeft. 

Ik vind het al leuk om te proberen alle stukken zo neer te leggen dat je lekker veel reflecties krijgt en dan zijn we nog niet eens aan het spelen. Volgens de doos kan dit spel ook met meer dan twee, maar dat trekt met niet zo, omdat dan niet iedereen hetzelfde aan het doen is. Met twee is het een toffe puzzel, waar ik me graag het hoofd over breek!

Op de beurs had ik ook nog het spel Pondscape bekeken, dat me erg aansprak door de leuke illustraties van verschillende kikkers. De auteur is dezelfde als van SETI, wat ik een erg leuk spel vindt.

In Pondscape creëer je in vijftien rondes jouw eigen vijver vol kikkers en planten. Je begint met drie handkaarten en je kiest in jouw beurt elke keer één van drie kaarten uit de markt. Vervolgens speel je één kaart in jouw vijvertableau, totdat deze vol is. De kikkers scoren allemaal meer als ze in een groter groepje zitten, maar de voorwaarden om te scoren zijn voor alle kikkers anders. Je krijgt ook nog punten voor verschillende planten in jouw vijver. Tenslotte krijg je ook nog punten voor de insect/spinsymbolen in jouw vijver op basis van hoeveel kaarten je apart hebt gelegd per beestje daarvoor. 

Het is leuk om een mooie vijver te maken met verschillende kikkers, maar om lekker veel punten te scoren is een flinke puzzel. Vijftien kaarten lijkt heel veel als je begint, maar al snel kom je erachter dat je toch echt niet alles kunt doen wat je zou willen. Een heerlijke puzzel met een practig eindresultaat ongeacht de score.

Epona is een andere tableaubouwer waar ik nieuwsgierig naar was, omdat het de nieuwe van Vladimir Suchy is en ik zo ongeveer al zijn spellen goed vind. Op de beurs twijfelde ik nog, maar uiteindelijk heb ik ook deze titel aan mijn collectie toegevoegd.

In Epona begin je met een staleigenaar en twee stallen waar je paarden, uitrusting en personeel aan toevoegt om punten te scoren. Vrijwel elke kaart heeft voorwaarden waar je aan moet voldoen om de punten te verdienen. Tijdens het spel kun je maximaal zes stallen krijgen waar een verschillend aantal kaarten aan toegevoegd mag worden.

Er zijn twee manieren om aan de kaarten te komen. In de interactieve variant wordt gebruikt gemaakt van een 'I split - you choose' mechanisme, maar er is ook een variant waarbij je uit een aantal mogelijke opties kiest welke kaarten je deze ronde krijgt en hoeveel je er mag spelen. Voor twee tot vier spelers wordt de laatste variant aanbevolen, voor vijf en zes de interactieve variant. Als iedereen zijn kaarten heeft gekregen, kunnen deze tegelijkertijd worden toegevoegd aan de stallen.

Het spel eindigt na zes ronden en dan wordt er voor alle kaarten die je hebt gespeeld gekeken hoeveel punten deze opleveren (als je aan de voorwaarden voldoet indien van toepassing). De speler met de meeste punten wint. 

We hebben Epona alleen nog met z'n tweeën gespeeld en dat werkt heel goed. Je hebt wel vrij veel ruimte nodig, maar de puzzel is interessant doordat eigenlijk alle kaarten ergens punten voor geven, mits je ze op de juiste plek legt... Elke keer is er wel iets dat ik over het hoofd zie waardoor het toch niet zo mooi uitkomt als ik bedacht had. Ik ben benieuwd hoe het speelt met de 'I split - you choose' variant en met meer spelers. 

Hoewel ik nog steeds niet echt kan aangeven wat dé hit van Essen 2025 is voor mij, ben ik wel erg blij met m'n nieuwe spelletjes. Doordat het deze keer wat kortere spellen zijn, heb ik ze ook allemaal al meerdere keren kunnen spelen. 

Matthias

Ook ik had dit jaar geen groot plan voor Essen. Er waren wel een paar spellen waar ik naar uitkeek, maar die kwamen al voor de beurs binnen of werden daarna bij ons verwacht.

Eén van de spellen die al eerder binnenkwam was Vantage. Ik keek uit naar dit spel omdat het iets unieks leek te doen en dat is iets dat steeds belangrijker wordt naarmate je collectie groeit. Dit spel belooft bovendien een enorm gevariëerde open wereld waar heel veel te beleven en ontdekken is.

Van wat ik er tot nu toe van gezien heb tijdens het spelen, denk ik dat dit zeker klopt. Het spelsysteem is relatief eenvoudig, maar toch heb je in het begin het gevoel dat je in het diepe wordt gegooid omdat je nog niets van de wereld weet. Hoe meer je speelt, hoe meer je bepaalde patronen begint te ontdekken die je kunnen helpen bij toekomstige keuzes, maar je zult je zeker een paar keer voelen alsof je doelloos aan het rondzwerven bent van willekeurige gebeurtenis naar willekeurige gebeurtenis. Dit zal niet iedereen aanspreken maar ik vermaak me er tot nu toe goed mee. Tijdens het spelen van Vantage vormt zich een verhaal in mijn hoofd, wat meestal een goed teken is dat ik me aan het vermaken ben.

Een ander spel dat ik voor de beurs binnenkreeg, is Forest Shuffle: Dartmoor. Deze had ik eigenlijk besloten om niet aan te schaffen, ondanks dat ik Forest Shuffle erg leuk vind. Door schadegevallen in leveringen kreeg ik echter de mogelijkheid om er eentje als demo in te zetten voor de winkel. Ironisch genoeg heb ik deze nog niet gespeeld, ondanks dat de instap erg laag is als je Forest Shuffle al kent.

Op de beurs zelf waren er twee spellen die voornamelijk mijn aandacht trokken, namelijk Children of the Colossi en Dogfight: 1917. Er waren natuurlijk nog veel meer interessante spellen te vinden, maar veel van die spellen had ik vooraf al gezien toen we deze als pre-orders aanmaakten op onze website.

Dogfight: 1917 gaat over luchtgevechten in de eerste wereldoorlog en dat is een onderwerp dat mij altijd geïnteresseerd heeft. De spellen rondom dit onderwerp zijn echter vaak niet aan mij besteed omdat je vaak met meetlinten in de weer moet, het halve simulaties zijn of het spelsysteem juist veel te simpel is om interessant te zijn.

Bij de demo van Dogfight: 1917 die ik op de beurs kreeg, had ik meteen het gevoel dat dit spelsysteem precies het niveau van detail geeft dat ik zoek door het deck van elk vliegtuig waar het gedrag ervan in vastgelegd is. Helaas heb ik het spel daarna nog niet weer kunnen spelen, maar ik ben nog altijd erg blij met deze aankoop en hoop hem in de kerstvakantie op tafel te krijgen.

Children of the Colossi viel mij op door de unieke combinatie van mechanismen en hoe ze gekoppeld zijn. Daarnaast spraken de tekeningen van de Colossi mij enorm aan. In dit spel heb je volgelingen op de rug van elke Colossus. Daar kunnen ze acties uitvoeren die bij die Colossus horen via een soort van Worker-Placement systeem met paden. Volgelingen kunnen echter ook van de rug van de Colossus glijden en op het speelbord landen waar een soort Area Control spelletje gespeeld wordt om de eieren te claimen die door de rondwandelende Colossi gelegd worden.

Children of the Colossi heb ik helaas nog maar één keer gespeeld en dit potje duurde veel langer dan verwacht door onwennigheid met het systeem en de acties. Ik kijk er echter naar uit om dit nog veel vaker te doen, omdat ik vermoed dat het spel veel sneller gaat als je er meer aan gewend bent. Bovendien denk ik dat de gevechten om de eieren spannender worden als iedereen meer ervaring heeft. Tenslotte hebben we nu nog maar met 3 van de 5 verschillende Colossi gespeeld en ik ben benieuwd hoe de anderen werken.

Natuurlijk ga je niet alleen naar de beurs voor de nieuwste spellen. Er zijn ook altijd leuke koopjes te vinden, zelfs als je een eigen winkel hebt. 

Canvas is een spelletje waar ik al langer naar keek, maar steeds niet aanschafte omdat het wellicht te simpel zou zijn. De enorm lage beursprijs gaf het laatste zetje en ik ben enorm blij dat ik de knoop nu wel doorgehakt heb. Dit is namelijk het spel dat we het meest hebben gespeeld sinds de beurs. Het speelt zo ongelooflijk soepel weg dat zelfs mijn 4-jarige dochtertje graag meespeelt. Ze haalt dan geen hoge punten, maar probeert simpelweg het schilderij te maken dat ze mooi vindt. Dit is dus een grote hit!

Annunaki was een beetje aan mij voorbij gegaan toen het uitkwam, maar voor de beursprijs kon ik die ook niet laten liggen. Na het lezen van de regels ben ik ook echt optimistisch dat ik dit leuk ga vinden, maar helaas heb ik het nog niet kunnen spelen omdat ik nog op een vervangend onderdeeltje wacht van de uitgever.

Verder heb ik sinds de beurs nog een aantal nieuwe Essen spelletjes gespeeld met vrienden, zoals Insurrection, Etherstone, Orapa Space, Muster: Raise the Banners en The Hanging Gardens. Van deze spellen waren mijn favorieten Etherstone en Insurrection (verwacht deze binnenkort op onze website).

Maar, de grote vraag blijft: wat was mijn favoriete Essen release? Voor wie recent bij ons in de winkel is geweest of onze columns regelmatig leest, zal het geen plot-twist zijn dat ik nu een spel noem dat ik bewust nog niet eerder heb genoemd. Take Time is mijn absolute favoriet van dit jaar en ik verwacht dat de aanhang van dit spel alleen maar gaat groeien in de aankomende jaren. Ik heb het al heel vaak gespeeld met heel veel verschillende mensen en de ervaring is altijd positief. 

Hopelijk hebben jullie ook leuke spellen kunnen vinden tijdens de beurs (of vanuit huis) en hebben jullie ze al veel kunnen spelen. Zo ja, wat waren jullie favorieten?

~ Martha & Matthias